រដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន៖ ក្រោយការវិលត្រឡប់ ចូលមកគ្រប់គ្រងសេតវិមានជាលើកទី២ ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី២០ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៥រហូតមក លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ បានបង្កើតបញ្ជាជាច្រើន ដល់ពិភពលោកទាំងមូល មិនថា ប្រទេសនោះជាសត្រូវ ឬជាសម្ពន្ធមិត្តយូរអង្វែងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនោះឡើយ។

សារព័ត៌មាន The Daily Digest បានចេញផ្សាយ កាលពីព្រឹក ថ្ងៃសុក្រ ទី៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥ ថា ការជាប់ឆ្នោតជាថ្មីរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ បានជះឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំង ដល់ទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ ដោយសារតែគាត់បានពង្រឹងទំនាក់ទំនង ជាមួយប្រទេសជាសត្រូវ ដូចជា រុស្ស៊ី ហើយបែរជាបង្កើនភាពតានតឹង ជាមួយនឹងសម្ពន្ធភាពយូរអង្វែង ជាមួយម៉ិកស៊ិក, កាណាដា ជាប្រទេសជិតខាង និង សហភាពអឺរ៉ុប ដែលជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំបំផុតរបស់ខ្លួន។ ជាមួយនឹងសកម្មភាពរបស់លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ កំពុងតែធ្វើឲ្យបណ្ដាមេដឹកនាំពិភពលោកមួយចំនួន អនុម័តវិធីសាស្រ្តប្រុងប្រយ័ត្នបំផុត សម្រាប់ការឆ្លើយតបរបស់ពួកគេ ខណៈមេដឹកនាំពិភពលោកមួយចំនួនទៀត បានរិះគន់យ៉ាងខ្លាំងដល់រដ្ឋបាលបច្ចុប្បន្នរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ ដោយបានប្រឆាំងនឹងគោលនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន។

លោក ចាស្ទីន ទ្រូដូ (Justin Trudeau) នាយករដ្ឋមន្រ្ដីកាណាដា មិនបានឆ្លើយភ្លាមៗ ចំពោះលោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ បន្ទាប់ពីសហរដ្ឋអាមេរិក បានដាក់ពន្ធនាំចូល ចំនួន២៥ភាគរយ លើទំនិញរបស់កាណាដា ដោយបានបញ្ជាក់ ថា៖«នេះមិនមែនជាទម្លាប់របស់ខ្ញុំ នៅក្នុងការយល់ព្រម ជាមួយ Wall Street Journal ប៉ុន្តែពួកគេបានចង្អុលបង្ហាញ ថា ទោះជាអ្នកជាមនុស្សឆ្លាតយ៉ាងណាក៏ដោយ នេះជារឿងដែលមិនគួរធ្វើនោះឡើយ»។

លោកនាយករដ្ឋមន្រ្ដី ចាស្ទីន ទ្រូដូ បានបញ្ជាក់ នៅក្នុងការឆ្លើយតប ចំពោះការយកពន្ធទាំងនោះ ថា៖«ប្រជាជនកាណាដា មានការឈឺចាប់ ប្រជាជាតិកាណាដា មានការខឹងសម្បា។ យើងនឹងជ្រើសរើស មិនទៅវិស្សមកាល នៅរដ្ឋផ្លរីដា (Florida) ... ឬកន្លែងណាមួយរបស់សហរដ្ឋ។ ប៉ុន្ដែយើងនឹងជ្រើសរើសការព្យាយាមទិញផលិតផលកាណាដា និង ផលិតផលស្រាវីស្គី និងផលិតផលបុរាណរបស់អាមេរិកផ្សេងៗទៀត។ ជាពិតណាស់ ពួកយើងប្រហែលជានឹងនៅតែបន្តច្រៀងបទភ្លេងអាមេរិកាំង។

លោកនាយករដ្ឋមន្រ្ដី ចាស្ទីន ទ្រូដូ បានបន្ថែម ថា ការលើកឡើងបែបនេះ មិនមែនមានគោលបំណង វាយប្រហារទៅលើជនជាតិអាមេរិកាំងនោះទេ ប៉ុន្តែបញ្ហាទាំងនេះ ជាគោលនយោបាយការបរទេសរបស់លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ បានបង្កើតឡើង ដើម្បីធ្វើឲ្យយើងឈឺចាប់។

ថ្វីបើលោក អេមម៉ាញ៉ែល ម៉ាក្រុង (Emmanuel Macron) ប្រធានាធិបតីបារាំង នៅតែមានទំនាក់ទំនងល្អ ជាមួយលោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ ។ ប៉ុន្ដែកាលពីខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥ លោក ហ្វ្រង់ស្វ័រ បាយរូ (François Bayrou) នាយករដ្ឋមន្រ្ដីបារាំង បានហៅអាកប្បកិរិយារបស់លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ ចំពោះអ៊ុយក្រែន ថា ជាភាពមិនសមរម្យ ហើយគាត់បានពណ៌នា អំពីកិច្ចប្រជុំកំពូល នៅក្នុងការិយាល័យពងក្រពើ នៃសេតវិមាន រវាងលោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ និង សមភាគីអ៊ុយក្រែន លោក វ៉ូឡូឌីមៀរ ហ្សឡែនស្គី រួមជាមួយនឹងអនុប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ជេឌី វ៉ាន់ស៍ (JD Vance) ថា ជាការបង្ហាញនូវភាពឃោរឃៅ និង មានគោលបំណងធ្វើឱ្យអាម៉ាស់មុខ។

លោក ហ្វ្រង់ស្វ័រ ហូលឡង់ដ៍ (François Hollande) អតីតប្រធានាធិបតីបារាំង បានកត់សម្គាល់ ថា ស្របពេលប្រជាជនអាមេរិកាំង នៅតែជាមិត្ត រដ្ឋបាលរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ ខ្លួនឯង មិនមែនជាសម្ពន្ធមិត្តរបស់យើងទៀតទេ។ លោកប្រធានាធិបតី ត្រាំ កំពុងតែងាកទៅរួមរស់ជាមួយសត្រូវរបស់យើង ជាមួយនឹងការបង្ហាញ អំពីការបែកបាក់គ្នាដ៏ខ្លាំងក្លា នាពេលអនាគត រវាងអឺរ៉ុប និង សហរដ្ឋអាមេរិក។

លោក ឃ្លោត ម៉ាលហ៊ូរែត (Claude Malhuret) សមាជិកព្រឹទ្ធសភាបារាំង បានថ្លែងសុន្ទរកថា រយៈពេល៨នាទី ដោយបានបញ្ជាក់ ថា៖«ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន កា្លយជាតុលាការរបស់អធិរាជដ៏កាចសាហាវរបស់រ៉ូម៉ង់ (Roman) ណេរ៉ូ (Nero) ជាអាជ្ញាកណ្តាលដែលចុះចូល និង ជាអ្នកកំប្លែងដែលប្រើប្រាស់ Ketamine ទទួលបន្ទុកបោសសម្អាតកិច្ចការមុខងារស៊ីវិល ដោយសំដៅទៅលើលោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ និង កំពូលមហាសេដ្ឋីពិភពលោករបស់សហរដ្ឋអាមេរិក លោក អេឡុន ម៉ាសខ៍ (Elon Musk)។ សមាជិកព្រឹទ្ធសភាបារាំងរូបនេះ ក៏បានហៅតំណែងប្រធានាធិបតីរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ ថា ជាសោកនាដកម្ម សម្រាប់ពិភពលោកសេរី។

លោក ឡេច វ៉ាឡេសា (Lech Walesa) ជាមេដឹកនាំប្រឆាំងនឹងកុម្មុយនិស្ដដ៏ល្បីល្បាញ និង ជាអតីតប្រធានាធិបតីប៉ូឡូញ ហើយក៏ជាម្ចាស់ពានរង្វាន់ណូបែលសន្ដិភាព បានថ្លឹងថ្លែង អំពីភាពតានតឹង រវាងមេដឹកនាំប៉ូឡូញ និង សហរដ្ឋអាមេរិក ជុំវិញផ្កាយរណប Starlink របស់កំពូលមហាសេដ្ឋីពិភពលោករបស់សហរដ្ឋអាមេរិក លោក អេឡុន ម៉ាស់ខ៍។ អតីតប្រធានាធិតីប៉ូឡូញ រូបនេះ បានប្រាប់កាសែតរបស់ប៉ូឡូញ Super Express ថា៖«ចូរយើងធ្វើរឿងផ្ទាល់ខ្លួនរបស់យើង ចូរបង្កើតសន្តិសុខអឺរ៉ុប និង សម្ពន្ធភាពដ៏រឹងមាំ នៅទីនេះ ហើយនៅអឺរ៉ុប សូមកុំដោះស្រាយ និង ព្រួយបារម្ភ អំពីលោកមហាសេដ្ឋី ម៉ាស់ខ៍ ។ ខ្ញុំមិនបារម្ភអំពីគាត់ ... គាត់គួរតែត្រូវបានចៀសវាង ...»។

លោកស្រី កាចា កាល់ឡាស (Kaja Kallas) ប្រធានគោលនយោបាយការបរទេសរបស់សហភាពអឺរ៉ុប បានបង្ហោះសារ នៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម ថា៖«អ៊ុយក្រែន ជារបស់អឺរ៉ុប! យើងឈរនៅក្បែរអ៊ុយក្រែន ជានិច្ច។ យើងនឹងបង្កើននូវការគាំទ្ររបស់យើង ចំពោះប្រទេសអ៊ុយក្រែន ដើម្បីជួយឱ្យពួកគេ អាចបន្តប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងក្រុមអ្នកឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ី។ ថ្ងៃនេះ បានបង្ហាញសកម្មភាពយ៉ាងច្បាស់ណាស់ ថា ពិភពលោកសេរី ពិតជាត្រូវការមេដឹកនាំថ្មី។ ករណីនេះ អាស្រ័យលើយើងអឺរ៉ុប ត្រូវតែដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនេះ»។

ជាមួយគ្នានេះដែរ លោក វ៉ាង យី (Wang Yi) រដ្ឋមន្រ្ដីក្រសួងការបរទេសចិន បានបញ្ជាក់ ថា៖«ទោះជាប្រទេសចិន មិនមែនជាសម្ពន្ធមិត្តយ៉ាងណាក៏ដោយ ប៉ុន្ដែរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង ក៏បានព្រមាន ប្រឆាំងនឹងគោលនយោបាយការបរទេសរបស់ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ ផងដែរ។ មួយវិញទៀត ប្រសិនបើមនុស្សគ្រប់គ្នា សង្កត់ធ្ងន់តែទៅលើផលប្រយោជន៍របស់ប្រទេសរបស់ខ្លួនជាមុន ហើយឈ្លក់វង្វេងនឹងកម្លាំងដ៏ខ្លាំងក្លារបស់ខ្លួន នោះជាពិភពលោកត្រូវប្រើប្រាស់ច្បាប់ព្រៃ ហើយនឹងសោយរាជ្យតែម្នាក់ឯងតែម្ដងទៅ»។

ជាមួយគ្នានេះដែរ ប្រមុខការទូតចិន ក៏បានរិះគន់សហរដ្ឋអាមេរិក ចំពោះគោលនយោបាយមុខពីររបស់ខ្លួន មកលើប្រទេសចិន ផងដែរ។ បើតាមប្រមុខការទូតរបស់ចិន បានលើកឡើង ចង់មានន័យ ថា បើមានគំនិតដូចលោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ នោះពិភពលោក នឹងប្រើប្រាស់ច្បាប់ព្រៃ អ្នកខ្លាំងត្រូវតែឈ្នះ ហើយអ្នកទន់ខ្សោយ ត្រូវរងការជិះជាន់ជាក់ជាមិនខាន៕